Wymagania pokarmowe zbóż ozimych i ich potrzeby nawozowe

fot. Tomasz Kuźdub / agrofakt.pl

Jak określić wymagania pokarmowe zbóż ozimych i ich potrzeb nawozowe? Ustalenie właściwych dawek nawozów, możliwe jest na podstawie znajomości odczynu (pH) i zasobności gleby.

Na glebach lżejszych, gdzie ze zbóż ozimych uprawiane jest żyto, niekiedy też pszenżyto, optymalny odczyn powinien zawierać się w przedziale pH 5,5-6, a na glebach bardzo lekkich od 5,1. Natomiast na glebach zwięźlejszych, gdzie uprawiane są bardziej wymagające rośliny zbożowe, za optymalne przyjmuje się pH w zakresie 6-7.

Poza tym, na takich glebach podany zakres zasobności jest większy, ze względu na większe plony oraz bardziej rozbudowany kompleks sorpcyjny, który umożliwia zatrzymywanie w glebie większe ilości składników wnoszonych w nawozach.

Zawartość dwóch form – amonowej i azotanowej w równych ilościach stanowi, że ZAKsan^® 33,5 w naszych warunkach klimatyczno-glebowych jest to najbardziej uniwersalny i efektywny nawóz azotowy

fot. Grupa Azoty

Podstawowe zboża ozime (pszenica, żyto, pszenżyto, jęczmień) pobierają w przeliczeniu na 1 t ziarna: 22-28 kg azotu (N), 10-13 kg fosforu (P2O5), 22-30 kg potasu (K2O), 3-4 kg magnezu (MgO) i 2-3 kg siarki (S).

Wymagania pokarmowe zbóż ozimych – największy wpływ na plon ma azot

Najwięcej azotu na jednostkę plonu pobiera pszenica, a potasu żyto. Azot w największym stopniu wpływa na plony roślin, zarówno w sensie pozytywnym, jak i negatywnym. Niedoborowe, jak i nadmierne dawki obniżają plon oraz niekorzystnie oddziałują na jego jakość. Stąd ogólna dawka azotu dzielona zwykle na 2–3, a niekiedy i więcej części (przy dolistnym stosowaniu mocznika). Dzięki temu możliwa jest w trakcie wegetacji korekta dawek tego składnika.

Nawożenie zbóż ozimych – jak ustalić dawkowanie?

Jak więc określić wymagania pokarmowe zbóż ozimych i ich potrzeb nawozowe? Dla przykładu, w celu uzyskania 5–8 t/ha ziarna pszenicy, należy zaplanować ogólną dawkę N w wysokości 120–200 kg/ha N. W stanowisku po roślinach strączkowych, bądź okopowych uprawianych na oborniku, można ją obniżyć o 30-40%, zaś po koniczynie lub lucernie zrezygnować z jego stosowania. Podstawowa część, przeciętnie 50%, powinna być wniesiona wczesną wiosną, przed lub z chwilą ruszenia wiosennej wegetacji. Najlepiej w postaci saletry amonowej (200 kg/ha), saletrzaku lub saletrosanu (250 kg), ewentualnie RSM 32 (150 l/ha).

Wymagania pokarmowe zbóż ozimych – azot

Wniesiony w tej fazie azot zadecyduje o stopniu rozkrzewienia pszenicy jak również liczbie kłosków i ziarniaków w kłosie. Zbyt duża dawka doprowadzi bowiem do nadmiernego krzewienia i utrzymania w łanie nieproduktywnych źdźbeł. Spowoduje to wzrost zagęszczenia, wyleganie jak również zagrożenie chorobami grzybowymi.

Drugą dawkę azotu – przeciętnie 30% (do 150 kg/ha saletry amonowej), zaleca się po wystrzeleniu w źdźbło, do fazy drugiego kolanka. Trzecią dawkę – przeciętnie 20%, można wnieść doglebowo (przed lub po wykłoszeniu pszenicy) w postaci saletry amonowej (do 100 kg/ha) lub dolistnie w postaci mocznika z dodatkiem siarczanu magnezu i mikroelementów. Tak późna dawka N nie wpłynie w istotnym stopniu na plony ziarna, ale korzystnie na zawartość i jakość białka i glutenu.

Wymagania pokarmowe zbóż ozimych – stosowanie nawozów fosforowych i potasowych

Nawozy fosforowe i potasowe stosunkowo słabo przemieszczają się w profilu glebowym. Dlatego powinny być wniesione przedsiewnie, pod orką siewną lub agregat. Ich głębsze umieszczenie wpływa bowiem korzystnie na przyswajalność P i K oraz rozwój systemu korzeniowego.

W okresach posusznych zapewnia to lepsze zaopatrzenie w składniki pokarmowe jak również wodę. Jedynie na glebach lekkich nawozy potasowe, mogą być także stosowane pogłównie wiosną (do 30%).

Natomiast niedobór magnezu w glebie może być uzupełniany poprzez wapnowanie wapnem magnezowym, stosowanie kizerytu, siarczanu magnezu, bądź nawozów wieloskładnikowych. Z kizerytem lub siarczanem magnezu wnoszona jest dodatkowo siarka, której często brakuje w naszych glebach. Możliwe jest też dolistne dokarmianie magnezem i siarką w postaci jedno- lub siedmiowodnego siarczanu magnezu.

Pożądane zakresy pH w KCl i zasobności gleby (w mg/100 g) w przyswajalne formy fosforu (P2O5), potasu (K2O) jak również magnezu (Mg) w zależności od zwięzłości gleby:

Przeczytaj również: Potrzeby nawozowe rzepaku ozimego i wymagania pokarmowe

Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.