Budowa studni – jej zgłoszenie i opłaty

Susza, zanikanie naturalnych zbiorników, konieczność nawadniania upraw, wysokie opłaty to bolączka wszystkich rolników. Czy studnia to dobre rozwiązanie? Ile to kosztuje budowa studni i czy można przebrnąć przez formalności?
– Mąż chce zamówić firmę do kopania studni przy domu. Czy to jest legalne? Wydawało mi się, że na to potrzebne jest pozwolenie, które sporo kosztuje – takie pytanie zadała ostatnio czytelniczka portalu, Pani Anna z Pomorza. – Hodujemy opasy i zużywamy bardzo dużo wody, studnia pomogłaby obniżyć koszty hodowli.
Spis treści
Prawo budowlane – bez formalności
Prace związane z wykonaniem obudowy ujęć wód podziemnych nie wymagają obecnie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę lub dokonania zgłoszenia. Mówi o tym art. 29 ust. 2 pkt 25 prawa budowlanego. Nie oznacza to jednak, że budowa studni nie wymaga ingerencji urzędnika.
Pozwolenie wodnoprawne
Pozwolenia czy zgłoszenia wodnoprawnego nie wymaga:
- Wykonanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 m.
- Pobór wód powierzchniowych lub wód podziemnych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę, na potrzeby zwykłego korzystania z wód (art. 395 prawa wodnego).
Korzystanie z wody w gospodarstwie – zwykłe czy szczególne wykorzystanie
Zwykłe korzystanie z wód oznacza wykorzystanie do zaspokojenia potrzeb własnego gospodarstwa domowego oraz gospodarstwa rolnego. Obejmuje pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę. Art. 33 prawa wodnego określa, że właścicielowi gruntu przysługuje prawo do zwykłego korzystania z wód stanowiących jego własność oraz z wód podziemnych znajdujących się w jego gruncie. Po przekroczeniu powyższych parametrów trzeba będzie załatwić szereg formalności.
Organem w sprawie rozpatrywania wniosków o wydanie zgody wodno prawnej są właściwe organy Wód Polskich.
Organem właściwym do wydania pozwolenia jest dyrektor zarządu zlewni.
Wniosek o wydanie pozwolenia
Do wniosku o pozwolenie wodnoprawne trzeba dołączyć operat wodnoprawny z oznaczeniem daty jego wykonania. Ponadto wypisy z rejestru gruntów lub uproszczone wypisy z rejestru gruntów dla nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub w zasięgu oddziaływania planowanych do wykonania urządzeń wodnych. Dodatkowo mogą być wymagane następujące dokumenty: decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ocena wodno-prawna, a także dokumentacja hydrologiczna.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 18 września 2018 r., sygn. akt II SA/Wr 473/18 wskazał, że „operat wodnoprawny stanowi podstawę wydania pozwolenia wodnoprawnego (jest obligatoryjnym elementem wniosku o jego wydanie), a zatem operat winien być poddany analizie łącznie z pozwoleniem wodnoprawnym w zakresie ustalania celu poboru wód.”
Uczestnikiem postępowania jest nie tylko sam wnioskodawca, ale także pomioty, na które będzie oddziaływać zamierzone korzystanie z wód, lub które znajdującą się w zasięgu oddziaływania planowanych urządzeń czyli np. sąsiedzi/ właściciele sąsiednich działek.
Budowa studni – ile to kosztuje?
Zgodnie z art. 398 ust. 1 prawa wodnego opłaty za udzielenie zgód wodnoprawnych wynoszą odpowiednio:
- pozwolenie – 224,88 zł
- ocena – 899, 53 zł
Jeżeli wniosek obejmuje kilka pozwoleń, które nie są tożsame rodzajowo, opłatę mnoży się przez liczbę pozwoleń. Maksymalnie opłata może wynosić 4497,63 zł.
Budowa studni i decyzja organu
Pozwolenie wodnoprawne wydaje się w drodze decyzji na czas określony. Jednak nie dłuższy niż 30 lat, liczony od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Wody Polskie wydają pozwolenia wodnoprawne na podstawie operatu wodnoprawnego oraz zgromadzonych w toku postępowania dowodów, dokumentów i informacji.
Studnia – czy może być wszędzie?
Czy studnie może być usytuowania gdziekolwiek na działce? Absolutnie nie. Reguluje to Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
§ 31 ust.1 określa, że odległość studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, powinna wynosić – licząc od osi studni – co najmniej do:
- granicy działki – 5 m;
- osi rowu przydrożnego – 7,5 m;
- budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń – 15 m;
- najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód – 30 m;
- nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych, najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz do granicy pola filtracyjnego – 70 m.
Przy zachowaniu warunków określonych w punktach 2 do 5 wskazanych powyżej możliwe jest sytuowanie studni w odległości mniejszej niż 5 m od granicy działki, a także studni wspólnej na granicy dwóch działek.
Powyższe wymogi nie mają zastosowania, gdy chodzi o ujecie przeznaczone do podlewania upraw czy pojenia zwierząt.
Budowa studni a opłaty za wodę
Opłaty za usługi wodne to opłaty stałe i zmienne – art. 270 prawo wodne. Opłata stała nie jest pobierana w przypadku poboru wody do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw. Jak również na potrzeby chowu i hodowli ryb oraz do celów elektrowni wodnych.
Rolnicy zwolnieni są z całości z opłat za pobór wody do 5 m3 na dobę średnio w ciągu roku w ramach zwykłego korzystania z wód.
Opłata za pobór wód w formie opłaty zmiennej zależy od ilości pobranych wód. Stawki są następujące:
1. Do celów rolniczych na potrzeby zaopatrzenia w wodę ludzi i zwierząt gospodarskich, w zakresie niebędącym zwykłym korzystaniem z wód:
– 0,10 zł za 1 m3 pobranych wód podziemnych,
– 0,05 zł za 1 m3 pobranych wód powierzchniowych,
2. Do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, pobieranej za pomocą urządzeń pompowych – 0,15 zł za 1 m3 pobranych wód podziemnych.
Rolnicy mogą również skorzystać z dofinansowania na budowę studni, o czym wspominaliśmy w artykule – Nabory PROW w 2020 r. – ostatnia szansa na pieniądze w tym roku.
