Gryka zwyczajna: uprawa i zastosowanie

Spis treści
Gryka zwyczajna może być użytkowana nie tylko na ziarno w plonie głównym, ale również jako roślina poplonowa. Szczególnie jest to zalecane na glebach o niskiej bonitacji. W polskim rolnictwie uprawianie gryki jest dość mało popularne, a podstawową tego przyczyną jest zbyt niski stopień plonowania. Kto jednak powinien pomyśleć o uprawie gryki?
Gryka zwyczajna to roślina uprawna dwuliścienna z rodziny rdestowatych. Wliczana jest do grupy roślin zbożowych ze względu na podobny skład chemiczny oraz agrotechnikę uprawy i nasion. Jej nasiona zawierają dużą ilość białka, która waha się w granicach od 11% do 16%. Gryka charakteryzuje się dobrze zbilansowanym składem aminokwasów. Nie zawiera też glutenu. Słomę wykorzystuje się jako pokarm dla zwierząt.
Gryka zwyczajna uprawiana jest na kompleksie lżejszych gleb. Dość często występuje w zmianowaniu z łubinem i żytem. Wykazuje brak rekcji na przedplon, w związku z czym wielokrotnie grykę wysiewa się po zbożach. Roślina najlepiej rośnie na glebach o odczynie lekko kwaśnych i obojętnym, między pH 5,6 a 7,2. Nie nadaje się za to do upraw na glebach podmokłych bądź bardzo suchych!

Gryka zwyczajna może być dobrym pomysłem dla rolników, którzy idą za wymogami konsumentów. Gryka jest bowiem bezglutenowa.
Jak uprawiać grykę?
Sposób uprawy roli pod grykę jest identyczny jak pod zboża jare. Wysokość dawek nawozów mineralnych zależy przede wszystkim od przedplonu, rodzaju gleby, a także jej zasobności w składniki pokarmowe. Zalecane jest przy niskiej ilości fosforu oraz potasu dawki 40–60 kg fosforu i 60–90 kg potasu na 1 ha, przy średniej 30 kg fosforu i 40–50 kg potasu, natomiast przy wysokiej – 15 kg fosforu i 20–30 kg potasu. Nawozy fosforowo-potasowe podaje się wczesną wiosną. Powinny być precyzyjnie wymieszane z glebą. Największy wpływ, spośród makroskładników, na plon gryki ma azot. W jego stosowaniu trzeba być jednak ostrożnym, gdyż zbyt intensywne nawożenie azotem powoduje nadmierny rozwój roślin. W tego konsekwencji obniża się plon ziarna, a także opóźnia dojrzewanie ziaren. Wielkość dawek azotu waha się w przedziale między 40 a 80 kg/ha czystego składnika. Najniższe nawożenie azotem podaje się na glebach lepszych i po dobrych przedplonach. Dawka azotu przed siewem nie może przekraczać 50 kg/ha. Większe dawki tego pierwiastka powinny być dzielone na 2 części: pół przed siewem oraz drugie pół na początku kwitnienia.
Zobacz też: Międzyplony na słabych glebach: seradela i gryka
