Polska wieś 2023 — zamożna czy biedna? Raport
Polska wieś bardzo zmieniła się i rozwinęła w ciągu ostatnich lat. Jednakże rozwój ten nie jest równomierny, czego obrazem są wyniki badań PAN oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej — polska wieś 2023. Zobaczmy raport o stanie polskiej wsi.
Polska wieś 2023 i jej rozwój są wynikową wielu czynników, wśród których istotne znaczenie mają dostępność przestrzenna czy stopień dezagraryzacji lokalnej gospodarki. Zmienia się też struktura osób pobierających świadczenia emerytalne. Coraz więcej osób na wsi pobiera świadczenia ze źródeł innych niż KRUS. Z drugiej strony następuje stopniowa degradacja terenów wiejskich na tzw. ścianie wschodniej.
Spis treści
Nowy podział: Północ–Południe
Monitoring rozwoju obszarów wiejskich (MROW) czyli najnowsze badanie gmin wiejskich w Polsce pokazuje nową linię podziału kraju. Przebiegająca od Szczecina do Rzeszowa linia dzieli kraj na lepiej rozwiniętą część południowo-zachodnią i gorzej rozwiniętą część północno-wschodnią.
Część południowo-zachodnia ma korzystniejszą ocenę rozwoju w zakresie procesów społecznych podczas gdy oceny rozwoju części północno-wschodniej są relatywnie niskie i bardzo niskie. Na to nakłada się jeszcze historyczny podział Polski z okresu zaborów pomiędzy Prusy a Rosję. Po tak silnym i długoletnim wpływie zaborców dzieli się ona na lepiej rozwiniętą część zachodnią i gorzej rozwiniętą — wschodnią. W tym przypadku historyczna linia podziału przebiega pomiędzy województwami mazowieckim i wielkopolskim.
Przyczyna zmiany na wsiach północno-zachodnich terenów
Ubożenie południowego wschodu jest skutkiem słabej dynamiki rozwoju tego obszaru. W regionie dominuje rolnictwo, z kolei nie ma zbyt wielu innych funkcji gospodarczych. Ponadto na skutek długotrwałej emigracji obszar ten robi się stary demograficznie.
Podobne procesy mają miejsce na północy Polski na terenach byłych PGR-ów, na których obecnie dominuje rolnictwo wielkoobszarowe. Powoduje to, że rejon nie oferuje innych miejsc pracy poza rolnictwem. Jest to powód, dla którego ludzie emigrują. Na tamtym terenie znajdują się najszybciej starzejące się obecnie gminy w kraju.
W obu tych regionach typowe są trwała stagnacja lub regres rozwoju. Wyjątkiem są enklawy wysokotowarowego rolnictwa lub miejsca koncentracji usług turystycznych.
Polska wieś 2023 w regresie…
Wiele gmin wiejskich zawraca obecnie ze ścieżki wielofunkcyjnego rozwoju, który poza rolnictwem daje pracę w sektorze publicznym lub w przedsiębiorczości. W rozwijających się gminach wielofunkcyjnych ludzie się chętnie osiedlają. Dlatego władze utrzymują szkoły, ośrodki zdrowia czy placówki kulturalne. Pojawiają się tam usługi dla ludności.
Niestety tam, gdzie zanika rozwój wielofunkcyjny, zaczyna dominować rolnictwo, które samo popada w stagnację z powodu braku sektora przedsiębiorstw. Powoduje to dodatkowe skutki, z których najbardziej dotkliwe jest demograficzne kurczenie się wsi i jej cofanie się w rozwoju. Takie procesy zachodzą wyraźnie w województwach opolskim i świętokrzyskim czy w północnych gminach województw mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego. Ponadto w mniejszym stopniu można zaobserwować te zjawiska we wschodniej części województw kujawsko-pomorskiego i zachodniopomorskiego.
… lub w intensywnym rozwoju
Dla odmiany wysoki lub bardzo wysoki rozwój mają gminy województwa śląskiego, w którym taki stopień rozwoju ma aż 86% z nich. Na tle kraju wyróżniają się pod tym względem też województwa lubuskie (72%), opolskie (70%), dolnośląskie i wielkopolskie (po 64%). Jednak w województwach opolskim i dolnośląskim odnotowano spadek liczebności gmin o ponad przeciętnym rozwoju. W tym samym czasie w województwie lubuskim udział gmin z wysoką oceną wzrósł do trzech czwartych.
Czytaj również: Jakie ceny mleka po wzroście na GDT? Co ze skupem mleka?
Źródło: Efrwp.pl
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
