Oparzelizna powierzchniowa jabłek – symptomy

fot. Adobe Stock

Oparzelizna powierzchniowa jabłek to fizjologiczna choroba, której objawy mogą się pojawić w okresie przechowywania owoców. Co jest jej przyczyną? Jakie powoduje straty? Jak rozpoznać oparzeliznę powierzchniową? Sprawdźmy.

Oparzelizna powierzchniowa jabłek to żółtobrązowe plamy na powierzchni skórki. Pojawiają się zwłaszcza po przeniesieniu owoców ze stanu schłodzenia do wyższej temperatury.

Oparzelizna powierzchniowa jabłek — przyczyny choroby

Należy pamiętać, że pogoda oraz wszelkie zabiegi agrotechniczne (lub ich brak), wykonywane w okresie wegetacji, zbioru czy przechowywania owoców wpływają na jakość i odporność owoców na choroby.

• Rozciągnięty czas kwitnienia drzew sprawia, że owoce nierównomiernie dojrzewają.
• Niewłaściwe nawożenie powoduje niedobór wapnia w owocach lub też nadmierną ilość związków azotu.
• Susza i wysoka temperatura panujące w czasie wegetacji przekładają się na pobieranie oraz transport wody i składników pokarmowych, a także na przemiany biochemiczne zachodzące w roślinie.
• Błędy popełniane zwłaszcza w okresie zbiorów jabłek. Przykładowo jednorazowy zbiór owoców powoduje, że jabłka trafiają do przechowalni w różnym stopniu dojrzałości. Ważna jest także temperatura panująca w trakcie zbiorów. Większe ryzyko wystąpienia oparzelizny istnieje wówczas, gdy zbiór odbywa się przy temperaturze powyżej 10°C.
• Długie przechowywanie jabłek w niewłaściwych warunkach. Po zerwaniu jabłka powinny możliwie szybko trafić do komór przechowalniczych, bowiem zbyt długie ich przetrzymywanie także jest przyczyną oparzelizny. Oczywiście dla jakości owoców istotne są warunki przechowywania, przede wszystkim jednakowa temperatura i wilgotność w całej komorze. Nadmierna wilgotność w pewnych obszarach przechowalni, powstająca w wyniku niewłaściwego krążenia powietrza, przyspiesza proces chorobowy, dlatego należy dbać o właściwą cyrkulację powietrza.
• Zmiany chemiczne zachodzące w czasie przechowywania owoców. W wyniku utleniania się lotnego związku zapachowego o nazwie farnezen (w postaci izomeru α), który jest naturalnie obecny w owocach, powstają trieny, czyli związki bezpośrednio odpowiedzialne za zmiany w skórce.

Oparzelizna powierzchniowa jabłek — objawy choroby

Plamy powstające na skórce owoców są dość charakterystyczne. Pojawiają się najczęściej po kilku miesiącach przechowywania jabłek. Mają one postać nieregularnych jasnych, żółtobrązowych plam o rozmytym brzegu. Z czasem mogą one zająć większą część powierzchni owocu. Stają się też ciemniejsze, czekoladowe. Oparzelizna powierzchniowa jabłek najwyraźniejsze objawy wykazuje na owocach odmian jednolicie, jasno zabarwionych, bez rumieńców np. Golden Delicious, ale występuje też na innych odmianach. Objawy chorobowe mogą być niezauważalne nawet przez kilka miesięcy przechowywania. Natomiast po przeniesieniu do pomieszczenia o temperaturze pokojowej plamy uwidaczniają się niemal natychmiast. W późniejszym czasie owoc traci jędrność, skórka staje się miękka i zaczynają się procesy gnilne. Jabłka z objawami oparzelizny oczywiście tracą na wartości, dlatego producenci i sprzedawcy chcą jak najszybciej pozbyć się owoców po przeniesieniu z magazynu.

Ograniczanie oparzelizny powierzchniowej

Objawy choroby na owocach zerwanych nawet z jednego drzewa mogą się pojawiać w różnym czasie oraz w różnym nasileniu. W szybszym tempie oparzelizna powierzchniowa jabłek występuje na owocach wcześniej zerwanych. W takich owocach stwierdza się większą zawartość etylenu w komorze nasiennej, który to związek przyspiesza dojrzewanie. Tym niemniej zbiór mocno opóźniony również jest czynnikiem chorobotwórczym. W sadach towarowych jabłka z poszczególnych kwater zbiera się jednorazowo, zamiast precyzyjniej dostosować zbiór do stopnia dojrzałości owoców. W efekcie część owoców jest tracona ze względu na oparzeliznę powierzchniową.

Podstawą zapobiegania chorobie w czasie przechowywania jabłek jest dobrej jakości komora z kontrolowaną atmosferą, w której panują stałe warunki (m.in. bardzo niska zawartość tlenu i CO, niska temperatura i wilgotność), uniemożliwiające zachodzenie przemian w owocach. W czasie przechowywania można zaaplikować również dopuszczony do stosowania środek zawierający 1-metylocyklopropen (1-MCP). Substancja ta minimalizuje zawartość etylenu w owocach i wyrównuje jego zawartość, dzięki czemu wydłuża się czas przechowywania. Zmniejsza się ilość lotnego związku α-farnezenu i w efekcie hamuje rozwój choroby. Jabłka przechowywane w komorach z zastosowaną najnowszą technologią, praktycznie są pozbawione możliwości wystąpienia oparzelizny powierzchniowej. W praktyce dobrze jest kontrolować co pewien czas stan przechowywanych w komorach owoców, oczywiście stosując zasady bezpieczeństwa. Jeśli po pobraniu prób powstają plamy na skórce to właściwie oznacza, że na pozostałych owocach objawy też wystąpią.

Czytaj również: https://www.agrofakt.pl/jak-przechowywac-jablka-deserowe/

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!