Wypadki przy pracy rolniczej — podsumowanie 2024 r.

Wypadki przy pracy rolniczej to najczęściej upadki osób. W 2024 r. stanowiły ponad 50% wszystkich wypadków. Na drugim miejscu uplasowały się uderzenia, przygniecenia i pogryzienia przez zwierzęta. Do końca listopada 2024 r. doszło łącznie do 9,3 tys. zdarzeń wypadkowych w rolnictwie.
Praca w rolnictwie nie należy do najbezpieczniejszych. Rolnicy mają bowiem do czynienia z obsługą różnych maszyn, wykorzystywanych zarówno do prac polowych, jak i wewnątrz budynków gospodarczych. To chociażby śrutowniki do przygotowywania paszy dla zwierząt. Tu rolnicy bezwzględnie muszą zadbać, by urządzenia te były one sprawne i zachować należytą ostrożność. Powinni też organizować sobie pracę tak, by uniknąć nadmiernego zmęczenia i pośpiechu, który, jak wiadomo, jest złym doradcą. Czasami wystarczy naprawdę chwila nieuwagi, by doszło do nieszczęścia.
Spis treści
Wypadki przy pracy rolniczej — najwięcej upadków
Podczas pracy rolniczej najczęściej dochodzi do upadków osób. To aż ponad połowa wszystkich wypadków przy pracy rolniczej.
W okresie 11 miesięcy 2024 r. zgłoszono do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego około 9,3 tys. zdarzeń wypadkowych. Od wielu lat struktura wypadków jest podobna. Najwięcej wypadków to wypadki z grupy „upadek osób”, stanowią one zwykle ponad połowę zgłaszanych wypadków. Kolejną liczną grupę, bo 12% stanowią wypadki z grupy „uderzenie, przygniecenie, pogryzienie przez zwierzęta” . „Pochwycenie i uderzenie przez części ruchome maszyn i urządzeń” to około 10% — informuje Elżbieta Oppenauer, wicedyrektor Biura Komunikacji i Współpracy Międzynarodowej oraz rzecznik prasowy KRUS.
Jaka powinna być dobra drabina?
Jeśli chodzi o upadki, to najwięcej problemów przysparzają drabiny. Ich stan jest częstą przyczyną wypadków przy pracy rolniczej. Są złej jakości lub nienależycie użytkowane. Bezpieczna drabina powinna być wykonana z mocnych podłużnic, których odległość jednej od drugiej wynosi minimum 0,3 m, takich samych szczebli, przymocowanych do nich w odstępach nie większych niż 0,3 m. Do tego dochodzą zabezpieczenia przed przechyleniem, odchyleniem do tyłu i poślizgiem, czyli haki zaczepowe u góry, a na dole zakończenia gumowe lub ostre, dostosowane do podłoża. Drabinę należy ustawić pod odpowiednim kątem nachylenia, czyli 65–75 stopni. Wówczas można po niej wchodzić i schodzić bez obaw. Jest jeszcze jeden warunek — odpowiednie obuwie, które zminimalizuje ryzyko poślizgnięć i potknięć. Musi przylegać do kostki i posiadać protektorowaną podeszwę.
Szczególna ostrożność podczas pracy ze zwierzętami
Obsługa zwierząt gospodarskich wymaga przestrzegania podstawowych zasad bezpieczeństwa. Mogą one przecież przygnieść, kopnąć, ubóść lub pogryźć. Mają często pokaźne gabaryty i możliwości w postaci kopyt, rogów i zębów. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że bliskie spotkanie ze zdenerwowanym buhajem może zakończyć się tragicznie.
Zwierząt nie wolno przede wszystkim bić i nękać. Takie zachowanie powoduje bowiem agresję. Nie wolno też podchodzić bez zasygnalizowania swojej obecności. Najprościej się po prostu odezwać, by zwierzęcia nie przestraszyć. Każdy chyba wie, że do konia nie wolno podchodzić od tyłu, bo wtedy kopie on na oślep. Z kolei przy przeprowadzaniu krowy czy konia nie należy powrozu, albo łańcucha okręcać wokół dłoni. Szarpnięcie przez zwierzę może doprowadzić do poważnych urazów.

Wypadki przy pracy rolniczej są wynikiem m.in. nieprawidłowego obchodzenia się ze zwierzętami gospodarskimi. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że bliskie spotkanie ze zdenerwowanym buhajem może zakończyć się tragicznie
Najczęstsze przyczyny wypadków przy pracy rolniczej
Przyczyn wypadków przy pracy rolniczej jest wiele. Niektóre wynikają z rutyny, inne ze złej organizacji pracy, a jeszcze inne z niewłaściwej obsługi urządzeń rolniczych czy niestosowania środków ochrony indywidualnej, rękawic, okularów ochronnych.
Najczęstsze przyczyny wypadków przy pracy rolniczej to:
- zły stan nawierzchni (nierówne, śliskie, grząskie);
- nieużywanie odpowiedniego obuwia roboczego;
- niewłaściwe operowanie kończynami w strefie zagrożenia;
- niewłaściwy sposób obsługi zwierząt;
- niewłaściwe uchwycenie, trzymanie narzędzi, środków i przedmiotów pracy;
- narowistość i agresja zwierząt wynikające z ich fizjologii (np. z rui, pierwszej laktacji, porodu, zapalenia wymion itp.);
- nieprawidłowy sposób wchodzenia i schodzenia z maszyn rolniczych, przyczep, wozów itp.;
- wady konstrukcyjne budynków, schodów i stanowisk dla zwierząt, niezabezpieczone otwory zrzutowe i kanały gnojowe, progi w otworach drzwiowych, różnice poziomów nawierzchni itp.;
- niekorzystanie lub nieprawidłowy sposób wchodzenia i schodzenia z drabin, podestów i rusztowań podczas pracy na wysokości;
- niewłaściwa obsługa i eksploatacja maszyn i urządzeń rolniczych (regulacja, naprawy, agregowanie itp.);
- brak ubrania i obuwia roboczego;
- niedostateczna koncentracja uwagi na wykonywanej czynności;
- nadmierny wysiłek fizyczny, przemęczenie, brak przerw na odpoczynek, wymuszona postawa ciała;
- brak odpowiednich środków pracy (maszyn, urządzeń, drabin, podestów, wózków, itp.) nieprawidłowo skonstruowane drabiny, podesty, rusztowania i inne urządzenia pomocnicze (np. brak zabezpieczeń przed przechyłem i osunięciem, zły rozstaw szczebli itp.);
- przechodzenie, przejeżdżanie lub przebywanie w miejscach niedozwolonych albo w strefie zagrożenia.
Wypadki przy pracy rolniczej 2024 — podsumowanie
Do końca listopada 2024 r. do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zgłoszono około 9,3 tys. zdarzeń wypadkowych przy pracy rolniczej. W 2023 r. doszło do 10 709 wypadków. Niezmiennie największą grupę wypadków przy pracy rolniczej stanowią upadki osób. Natomiast na drugim miejscu plasują się zdarzenia ze zwierzętami. Jak pokazuje życie, przy ich obsłudze należy zachować szczególną ostrożność.
