Mszyce na kukurydzy dużym zagrożeniem dla plantacji

Mszyce to wszędobylskie pluskwiaki, które zasiedlają niemal większość nadziemnych części roślin kukurydzy. Mszyce na kukurydzy zagrażają jej bezpośrednio i pośrednio. Wysysają sok z tkanek osłabiając rośliny, w tym zwiększają ich podatność na choroby, zwłaszcza, gdy same transmitują wirusy roślinne.

mszyce na kukurydzy

Mszyca czeremchowo-zbożowa, którą można spotkać pod koniec kwietnia

fot. Katarzyna Kupczak

Mszyce występują od wczesnej wiosny, aż do momentu zbioru plonu. Choć na kukurydzy może pojawić się kilkanaście gatunków, to najczęściej stwierdzanymi są: mszyca czeremchowo-zbożowa, mszyca zbożowa oraz mszyca różano-trawowa. Dodatkowo, na systemie korzeniowym roślin może się okazyjnie pojawiać bawełnica wiązowo-zbożowa. Jej obecności nie widać do momentu wyrwania rośliny z korzeniami.

Reklama

Uwaga na szkodniki kukurydzy

Występujące mszyce na kukurydzy reprezentowane są w dużej mierze przez gatunki różnodomne. Zimują one na roślinach dziko rosnących lub uprawnych w stadium jaja. Od wiosny formy uskrzydlone zaczynają stopniowo zasiedlać kukurydzę i na niej rozwijają kolonie. Jako pierwsza nalatuje zwykle mszyca czeremchowo-zbożowa, którą niekiedy można spotkać już pod koniec kwietnia, a najczęściej od maja. W warunkach chłodnej wiosny naloty są zwykle opóźnione. Okres występowania mszyc na kukurydzy kończy się z chwilą zbioru plonu. Owady dłużej występują na odmianach późnych, w tym z cechą stay green, które przez dłuższy czas dostarczają im pokarmu.

Sprawdź również: Zabiegi na kłos – kiedy je przeprowadzić? Dowiedz się więcej!

Mszyce na kukurydzy rozwijają do trzech szczytów liczebności w sezonie

W sprzyjających rozwojowi warunkach pogodowych, mszyce na kukurydzy mogą rozwinąć do trzech szczytów liczebności. Pierwszy pojawia się zwykle w połowie lipca, w czasie rozwijania wiech i kwitnięcia kukurydzy. Drugi może wystąpić w drugiej połowie sierpnia, w czasie dojrzewania ziarniaków. Trzeci natomiast we wrześniu lub październiku, gdy rośliny kończą swoją wegetację, a ziarno wchodzi w pełną dojrzałość. O ile przez wiele lat to pierwszy szczyt liczebności był zwykle najliczniejszy, tak w ostatnich sezonach sytuacja często jest inna – ostatni jest najliczniejszy. To zaczyna być problemem. Silnie opanowana jesienią przez pluskwiaki kukurydza to większe ryzyko migracji owadów w warunkach ciepłej aury na zboża ozime. Powoduje to większe ryzyko, że mszyce pobiorą wirusa żółtej karłowatości jęczmienia np. z dzikich traw i go przeniosą na zboża.

Mszyce na kukurydzy silnie osłabiają roślinę w czasie suszy

kolonia mszycy

Kolonia mszycy różano trawowej na liściu kukurydzy

fot. Katarzyna Kupczak

Obecność mszyc na kukurydzy często jest bagatelizowana, z uwagi na dużą ilość biomasy jaką wytwarza roślina. Jednak w dobie coraz większych problemów z niedoborem wody w okresie wegetacji, owady te mogą bezpośrednio wpływać na spadek ilości zielonej masy i plonu ziarna. Wysysając soki z komórek/tkanek ogładzają roślinę, a dodatkowo zwiększają proces transpiracji wody.

W miejscu żerowania kilkutysięcznych kolonii może dochodzić do odbarwiania się liści i stopniowego zasychania miejsc silnie opanowanych. Dodatkowo, słodka spadź wydalana przez te żerujące pluskwiaki oblepia całe rośliny. Z jednej strony może przyciągać na kukurydzę owady zapylające, a z drugiej – na spadzi rozwijają się grzyby sadzakowe, które obniżają efektywność fotosyntezy prowadzonej torem C4. Każde miejsce nakłucia tkanek to potencjalnie brama, przez którą mogą wnikać zarodniki różnych patogenów, zwłaszcza wywołujących choroby liści. Także same mszyce mogą być wektorami wirusów porażających kukurydzę – wirusa mozaiki kukurydzy, żółtej karłowatości jęczmienia na kukurydzy i innych.

szkodniki kukurydzy

Kolonia mszycy zbożowej na liściu kukurydzy

fot. Paweł Bereś

 Najpierw profilaktyka, a zwalczanie – w uzasadnionych przypadkach

Próg szkodliwości to średnio 300 osobników/roślinę. Mszyce na kukurydzy podlegają zwalczaniu tylko w sytuacji, gdy masowo się pojawią i gdy ich wrogowie naturalni nie mogą efektywnie oddziaływać z różnych przyczyn.

Próg szkodliwości to średnio 300 osobników/roślinę. Jednym z ważniejszych działań, ograniczających ich wystąpienie, jest racjonalne nawożenie azotem. Pluskwiaki uwielbiają plantacje przenawożone tym makroskładnikiem. Azot jest im potrzebny do budowy białek. Dodatkowo pojawienie się mszyc na kukurydzy może wynikać z bliskości żywicieli pierwotnych (czeremcha, róża, dzikie trawy) oraz innych roślin żywicielskich, w tym zbóż, chwastów na plantacji (oczywiście również jednoliściennych). Populację szkodnika ograniczają istotnie ich wrogowie naturalni, np.: bzygowate, mszycarzowate, pryszczarkowate, biedronkowate, złotookowate, omomiłkowate, biegaczowate, kusakowate. Potrafią one dość sprawnie uporać się z liczebnością mszyc.

Gdy jednak mszyce na kukurydzy są bardzo liczne, to należy wykonać zabiegi chemiczne. Obecnie tylko preparaty zawierające lambda-cyhalotrynę (Arkan 050 CS, Judo 050 CS, Karate Zeon 050 CS, Kusti 050 CS, LambdaCE 050 CS , Ninja 050 CS, Topgun 05 CS, Wojownik 050 CS) mają rejestrację do zwalczania tych pluskwiaków na kukurydzy. Niekiedy, zabiegi chemiczne przeciwko omacnicy prosowiance i chrząszczom stonki kukurydzianej pośrednio ograniczają także populacje mszyc. W sytuacji, gdy niemożliwa jest rotacja środków przeznaczonych do zwalczania mszyc na kukurydzy (dopuszczona tylko jedna substancja czynna), należy się spodziewać wzrostu zagrożenia. Mszyce bowiem dość szybko uodporniają się na substancje czynne zoocydów z grupy pyretroidów.

Podsumowanie

Mszyce na kukurydzy to zjawisko obejmujące obszar całego kraju. Trzeba mieć jednak na uwadze, że na zagrożenie w danym roku ze strony tych szkodników wpływ mają głównie: pogoda, bliskość roślin żywicielskich, oddziaływanie wrogów naturalnych mszyc, także błędy uprawowe (głównie przenawożenie azotem). Pomimo niewielkich rozmiarów siła tych szkodników tkwi w tym, że mogą tworzyć liczne kolonie, a te drastycznie osłabiają rośliny borykające się z problemem suszy. Dodatkowo mszyce przyczyniają się do rozprzestrzeniania chorób wirusowych. Tak jak na samej kukurydzy, również mogą pośrednio zagrażać uprawom zbóż ozimych, gdy masowe wystąpienie mszyc będzie miało miejsce jesienią.

Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Google NewsObserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *