Kiedy wapnować glebę jesienią i czym?
Jeśli wciąż się zastanawiasz, kiedy wapnować glebę jesienią, spieszymy z odpowiedzią. Przy czym weź pod uwagę cel, jaki chcesz osiągnąć tym zabiegiem agrotechnicznym.
Wapnowanie to bez przesady jeden z najważniejszych zabiegów agrotechnicznych. Odpowiadając na pytanie rolników: kiedy wapnować glebę najlepiej? — z różnych względów uważamy, że po zbiorach na pozostałe fragmenty roślin.
Spis treści
Co daje wapnowanie gleby?
Wapnowanie gleby to jeden z najważniejszych zabiegów agrotechnicznych. Po pierwsze wapno wprowadzone do gleby reguluje, tj. podnosi jej odczyn. Po drugie poprawia właściwości fizyczne. To znaczy, pod wpływem tego pierwiastka tworzą się liczne gruzełkowate agregaty glebowe. W efekcie uzyskujemy w podłożu lepsze stosunki powietrzno-wodne, gdyż przestrzeń pomiędzy agregatami wypełniają właśnie te dwie frakcje. Poza tym wapń stymuluje aktywność mikroorganizmów glebowych. Do tego ma dodatni wpływ na tworzenie próchnicy glebowej. Zmniejsza także toksyczność metali ciężkich trafiających do gleby. Oczywiście nie wolno zapomnieć także o tym, że wapń jest mineralnym składnikiem niezbędnym w żywieniu roślin.
Kiedy wapnować glebę jesienią?
Przeważająca większość rolników wykonuje ten zabieg celem odkwaszenia gleby, tj. podwyższenia jej odczyny. Generalnie rolnicy przyjęli stare zasady i wapnują glebę co 3–4 lata. Jednak warto się zastanowić, czy nie lepiej wapnować glebę każdego roku. Przy corocznym wapnowaniu aplikujemy mniejsze dawki nawozów. Ponadto nie dopuszczamy do ekstremalnych spadków pH gleby po 3 lub 4 latach i nagłych wzrostów tuż po wapnowaniu. Czyli wapnując w każdym roku, utrzymujemy stałe pH gleby.
Bez względu na częstotliwość, najlepiej wapnować glebę po zbiorach roślin, na ściernisko, bądź posypując wapnem resztki roślin pozostałe na polu albo potraktować nim poplon na nawozy zielone. Dopiero potem wykonać potrzebne uprawki. W ten sposób wprowadzamy wapno wraz z materią organiczną w obręb działania mikroorganizmów glebowych, które przyspieszają ich rozkład i uwalnianie składników pokarmowych krążących od teraz w obiegu. Natomiast przemiany biologiczne zachodzące w materii organicznej przyczyniają się do powstawania próchnicy. Wapnowanie stwarza optymalne warunki i przyspiesza przebieg tych procesów.
Kiedy wapnować glebę jesienią? Najlepiej na ściernisko, bądź posypując wapnem resztki roślin pozostałe na polu albo potraktować nim poplon na nawozy zielone. Potem przystępujemy do uprawek płytko mieszających nawóz z glebą
Zanim jednak przystąpimy do wapnowania gleby, konieczne jest wykonanie jej analizy, celem uzyskania wiedzy, m.in. właśnie o tym, jaki jest jej odczyn. Czyli jakie jest pH gleby. Jest to niezmiernie potrzebne, gdyż poszczególne rośliny uprawne mają specyficzne wymagania odnośnie odczynu gleby, na jakiej rosną. Nie warto więc wapnować gleby „na oko”. Odchylenia od norm skutkują bowiem niemożnością pobierania przez korzenie roślin z gleby składników pokarmowych. W efekcie dochodzi do zahamowania wzrostu, ostatecznie do śmierci rośliny uprawnej. Czyli wyraźnych strat ekonomicznych dla rolnika.
Ponadto wapnowanie wykonujemy do 3 tygodni od nawożenia mineralnego. Nie powinno się także łączyć wapnowania z nawożeniem organicznym.
Odczyn gleby — zakres pH dla upraw rolniczych
Każdy gatunek rośliny rolniczej wymaga gleby o odpowiednim odczynie. Z poniższego wykazu wywnioskujemy, że większość roślin rolniczych do optymalnego wzrostu i plonowania potrzebuje gleby o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego. Ściśle mówiąc, w granicach pH 5,5–7,0. Jedynie żyto i owies mogą być uprawiane na glebach kwaśnych, tj. poniżej pH 5,5 do pH 4,5.
Zastanawiając się nad wapnowaniem w 3 lub 4 roku weźmy więc pod uwagę, jaką roślinę mamy w planie zmianowania na danym stanowisku. W efekcie do wymaganego dla gatunku pH gleby podejmijmy ostatecznie decyzję czy nie wstrzymać się z zabiegiem na rok.
Optymalny odczyn gleby dla poszczególnych gatunków roślin rolniczych:
- burak cukrowy — pH gleby 6,0–7,5;
- groch — pH gleby 6,0–6,5;
- gryka — pH gleby 5,6–7,2;
- jęczmień — pH 6,0–7,5;
- konopie włókniste — pH gleby 7,0–7,6;
- kukurydza — pH gleby 5,5–7,0;
- owies — odczyn gleby 4,5–7,2;
- pszenica — pH gleby 6,0–7,5;
- pszenżyto — pH gleby 5,0–7,2;
- rzepak — pH gleby 6,0–7,0;
- soja — pH gleby 6,0–6,5;
- tytoń — pH gleby 5,5–6,5;
- ziemniak — pH gleby 5,5–6,5;
- żyto — pH gleby (4,5)5,0–6,2.
Czym wapnować glebę?
Wybór wapna dostosowujemy przede wszystkim do rodzaju gleby. Warto, abyśmy również zwrócili uwagę podczas analizowania wyników badania gleby na zawartość w niej takich składników jak siarka czy magnez i zastosowali mieszaniny zawierające te pierwiastki.
Generalnie
- na gleby lekkie stosujemy wapno w formie węglanowej — węglan wapnia (CaCO3);
- na gleby średnie stosujemy wapno w formie węglanowej — węglan wapnia (CaCO3) oraz wapno kredowe;
- gleby ciężkie wapnujemy tlenkiem wapnia (CaO), wapnem kredowym, węglanem wapnia.
Warto również podkreślić, że im mniejsza wielkość frakcji nawozu, tym szybsze jego działanie. Dzieje się tak dlatego, że jest większa powierzchnia kontaktu nawozu z glebą. Z tego względu kreda/wapno kredowe będzie dość szybko działającym nawozem. Zdecydowanie szybciej działają też nawozy tlenkowe niż węglanowe.
Dowiedz się, jakimi dawkami wapnować glebę: Nowe zalecenia wapnowania gleb — łatwiej, precyzyjniej, ekonomiczniej
Czy wapno trzeba wymieszać z glebą?
Wymieszanie wapna z glebą jest potrzebne z tego względu, że wprowadzamy go do warstwy, z której jest efektywnie pobierany przez najmłodszą strefę merystematyczną korzenia. Konkretnie to do 5 mm od stożka wzrostu. Czyli planując jeszcze siew późny ozimin czy pod wiosenne uprawy nie trzeba jesienią głęboko przyorywać wapna. Pamiętać należy, że z każdym opadem bądź topniejącym śniegiem będzie ono przemieszczane w głębsze warstwy gleby. Natomiast wprowadzenie wapna na dno redlin podczas orki głębokiej sprawi, że część tego pierwiastka utracimy, może nawet bezpowrotnie, gdyż nie będzie ono dostępne dla młodych korzeni.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
